19 kwietnia 1943 roku wybuchło powstanie w getcie warszawskim – pierwsze miejskie powstanie w okupowanej Europie.
Podczas okupacji warszawskie getto zamieszkiwało około pół miliona Żydów. Wiosną 1943 roku większość z nich już nie żyła, ponieważ Niemcy od lipca 1942 r. systematycznie likwidowali getto w ramach tzw. akcji „Reinhard”, której celem była fizyczna likwidacja ludności żydowskiej. Mieszkańców wywożono do obozów zagłady, wielu z nich umarło z głodu, chorób i wycieńczenia. W chwili wybuchu powstania w getcie zostało ok. 50-60 tysięcy mieszkańców.
Powstanie nie miało militarnych celów, ale było wyrazem sprzeciwu wobec ludobójstwa, którego dokonywali Niemcy na narodzie żydowskim. Powstanie zakończyło się 16 maja. W czasie jego trwania naziści zrównali getto z ziemią. Ok. 6 tysięcy Żydów zginęło w walce lub wskutek pożarów, 7 tysięcy zgładzono na terenie getta, 7 tysięcy wywieziono do obozu zagłady w Treblince, a ok. 36 tysięcy – do innych obozów, głównie do Auschwitz i Majdanka.
Zważywszy na nikłe szanse powodzenia, powstanie było aktem o charakterze symbolicznym. Żydzi zdawali sobie sprawę, że nie mają żadnych szans z wrogiem, a jednak z odwagą podjęli walkę o swoją godność i człowieczeństwo. Ich postawa uczy kolejne pokolenia męstwa, bohaterstwa oraz walki o swoją wartość, wolność i honor.
Zdjęcie: Mural Dariusza Paczkowskiego upamiętniający Marka Edelmana, powstały w ramach obchodów 73. rocznicy powstania w getcie warszawskim na budynku przy ul. Karmelickiej 26 na warszawskim Muranowie. Żonkil- symbol powstania w getcie warszawskim. Źródło zdjęcia: https://pl.wikipedia.org/wiki/Marek_Edelman#/media/Plik:Mural_Marek_Edelman_(Karmelicka_Street_in_Warsaw)_02.JPG
